Topstukken

Zoutvat

• Geeraert de Rasier, 1580-1581
• Te vinden in de Schatkamer van het museum.

Van 31 oktober 2023 tot 25 februari 2024 schittert het zoutvat in de topstukkententoonstelling van het MAS.
Zout was in vroegere tijden lang niet overal beschikbaar en dus een erg kostbaar product. De status van iemand was zelfs af te leiden van de plaats aan tafel ten opzichte van het zout. Dit zoutvat is dus geen banaal gebruiksvoorwerp, het is trouwens het enige bekende zestiende-eeuwse zilveren exemplaar uit de Zuidelijke Nederlanden. En het is het enige werk van Geeraert De Rasier -  één van de belangrijkste Antwerpse zilversmeden uit de tweede helft van de zestiende eeuw - dat in ons land bewaard is.

Het meesterstuk is prachtig bewerkt. Op drie gegoten arendjes met gespreide vleugels rust een breed geprofileerde voetring. Dezelfde profileringen sluiten ook bovenaan de omlopende reliëffries af. Op het zoutvat is een breed, heuvelachtig landschap afgebeeld, met op de achtergrond een meanderende rivier langs een stad. Tussen enkele bomen wordt het verhaal van het Offer van Isaak door Abraham verbeeld. De hele voorstelling is ongetwijfeld geïnspireerd door een schilder of tekenaar, mogelijk door Maerten de Vos.

Het zoutvat werd in 2023 ook het 'Object van de maand'.

Het zoutvat is opgenomen in de topstukkenlijst van alle erkende en voor Vlaanderen zeldzame en onmisbare voorwerpen en verzamelingen. 

Muziekhandschrift / Antifonarium

• ca. 1550
• Te vinden in de Juffrouw de Boerkamer van het museum

Nog een absoluut hoogtepunt in de collectie is dit 16de-eeuwse muziekhandschrift. Het handschrift bevat gregoriaanse gezangen die begijnen zingen tijdens processies en op zon- en feestdagen. Het muziekhandschrift is een uniek object omdat het de lokale tradities weerspiegelt en bijna vier eeuwen lang actief gebruikt is door Turnhoutse begijnen.

Dit manuscript is gebonden in een lederen band en bevat handgeschreven partituren op perkament. Dat het speciaal voor het Turnhoutse begijnhof is gemaakt, leiden we af uit een miniatuur die bij het gezang voor het feest van de Kruisverheffing staat (Heilig-Kruiskerk op het begijnhof).

Het Antifonarium is opgenomen in de topstukkenlijst van alle erkende en voor Vlaanderen zeldzame en onmisbare voorwerpen en verzamelingen.